Monday, 16 June 2025

छत्तीसगढ़ी अनेकार्थी शब्द फूल

 छत्तीसगढ़ी अनेकार्थी शब्द 

    फूल  

मुहावरे मे प्रचलित - फूल लगना, फूल गिरना, फूल आना, फूल चढ़ाना, फूल मारना, फूल सुंघाना, फूल फेंकना फूल सूंघना, फूल  टोरना,  फूल परना,फूल देना,  फूल कुचरना (गौरा पूजा )आदि l


अर्थ - पुष्प, गर्भपात, गर्भाधान, कोढ रोग,श्रद्धांजलि, पूजा निमित्त, प्रेम दिखाना, पसंद, अस (हड्डी ) बिनना, नवजात शिशु, भाव समर्पण, अभिनंदन, स्वागत, बच्चे क़ी किलकारी, आदि 

वाक्यों मे प्रयोग 

प्रसंग, संदर्भ मे अनेकार्थ

1 चलो देवता म फूल चघाबो l 

     (श्रद्धा के भाव )

2 हमर गाँव के मुखिया चल बसीस l फूल चढ़ा के आ जातेंन l ( श्रद्धांजलि )

3 गौरा पूजा होही, फूल कुचर के गौरा इशर देव ला मढ़ाही l (स्थापना पूजा )

4 भगवान राम के लंका जीते के समय देवता मन फूल बरसाइस l(हर्ष,अत्याचारी के अंत )

5 बहारो फूल बरसाओ l

  (मजा )

6  मोर हाथ म फूल हे तोरेच बर लाने हँव देये बर l (मया)

7 संत महात्मा के चरण म फूल चढ़ाना चाही l (विनय भाव)

8 श्मशान घाट ले फूल बिन के ले आव l (अस (हड्डी))

9 घर म रहिथे अकेल्ला फूल परगे हे l (कोढ रोग )

10  टुरी ला फूल सुंघाके लेगे l

(( सम्मोहन)

11  पार्षद के घर फूल खिल गे l  (बच्चा हुआ )

12 घेरी भेरी फूल मार के झन बलाये कर l(प्रेम का इजहार)

13 बहू बहुत खुश हे फूल खिलही अब l (गर्भवती)

14 बहू के फूल गिरगे l(गर्भपात)

15 घर सदा फूल ले भरे रहय l

(संतान)

16  चुनाव म जीत के आइस सब फूल माला दीस l (स्वागत)

17   आज बने फूल असन दिखत हे नोनी  ह l(खुश )

18 देख देख के फूल टोर के

ले आथे l (सुन्दर लड़की )

19 समाज के नजर ले गिर गे हे l गिरे फूल ला झन उठा l

( पतित, मनहूस) 

20 हमर जिनगी म फूल नई मिलिस काँटा काँटा मिलिस l

(आनंद, ख़ुशी )


छत्तीसगढ़ी मे अनेकार्थकता

भाषा प्रयोग और संदर्भ के आधार पर

अप्रकाशित  शोध ग्रंथ ले

मुरारी लाल साव

कुम्हारी

मो 9826160613

No comments:

Post a Comment